Waarom een maquette van de "Reede van Texel" ?

De maquette gaat een overzicht bieden van scheepstypen uit de 17e eeuw. Dit was de tijd van de VOC, de WIC, de handel op de Oostzee en de zeeslagen onder leiding van Tromp en de Ruyter. In die eeuw groeide Amsterdam uit tot het handelscentrum van de wereld. Het werd onze "Gouden Eeuw". De maquette laat zien wat ooit een indrukwekkend schouwspel moet zijn geweest; honderd schepen, honderden zeilen, duizenden mannen aan dek en in het want, een grauwe zee en een Hollandse kust met dorp op de achtergrond.

De reconstructie van "de Reede van Texel" bestaat uit drie delen:

Deel 1
Kernthema: een V.O.C.-vloot die zich klaarmaakt voor de uitreis. Van Texel is het deel van de kust te zien waarop de schans zich bevindt. Dit deel staat tijdens de nationale viering 400 jaar VOC in het gebouw van de tweede kamer.

Deel 2
Klaar in 2003 en heeft als kernthema de marine. Van Texel is ongeveer de helft van het dorp Oudeschild te zien. Dit deel heeft de primeur op Texel.

Deel 3
Klaar in 2004 en heeft als kernthema de Europese handel en visserij en laat de rest van het dorp Oudeschild zien. Dit deel heeft uiteraard ook de primeur op Texel.

Elk deel is 4 x 6 meter groot. De delen samen zijn 4 x 18 meter groot. Het eerste deel oogt en functioneert als een afgeronde maquette. De latere toevoegingen doen de eerste fase uitgroeien tot de definitieve maquette.

"de Reede van Texel"
Honderd schepen op een kalme zee, een woud van masten, zeilen en vlaggen, vierduizend matrozen, officieren, soldaten en burgers, een dorp met tweehonderd huisjes achter een dijk en een schans. Dit alles zal het vier bij achttien meter grote maritiem panorama "de Reede van Texel" gaan vormen. Speciale effecten en ook aanvullende informatie geven het geheel een extra dimensie. Het tafereel is gesitueerd rond het jaar 1665 in een periode van tegenspoed en glorie, de tijd van de Ruyter en Tromp, de periode van diplomatie, avontuur en ondernemerschap, kortom de periode van de VOC.


Willem van de Velde "de oude"   Willem van de Velde "de jonge"

De zeventiende-eeuwse zeeschilders Willem van de Velde en zijn gelijknamige zoon hadden het idee portretten te maken van individuele schepen. Deze afbeeldingen werden vervolgens gebruikt om elk gewenst panorama te kunnen schilderen. Dit idee inspireerde hedendaagse modelbouwers tot het maken van een driedimensionale variant.



De door Willem van de Velde, de oude zowel als de jonge, vervaardigde scheepsafbeeldingen van haast fotografische kwaliteit in combinatie met de contemporaine bestekken van schepen, alsmede handboeken vormen de belangrijkste bronnen bij het ontwerpen van modelschepen. Door tijdens de bouw van de modellen controle foto's te maken en deze te vergelijken met de historische afbeeldingen kan het hedendaagse ontwikkelingsproces bewaakt worden. Het blijkt goed mogelijk, op deze wijze de oude schepen te reconstrueren. Het bouwen van deze modellen is een tijdrovende bezigheid. Het maken van honderd uiterst gedetailleerde en realistische schepen in een even gedetailleerd landschap vraagt om een onorthodoxe aanpak. Deze aanpak bestaat uit het vervaardigen van kunststof onderdelen, die vervolgens afgegoten worden. De zeilen zijn vervaardigd van papier, kunststof of doek en grote delen van het staande want zijn gemaakt van messing.



Bij de viering van de oprichting van de VOC, vierhonderd jaar geleden, zal in maart 2002 de eerste fase van het panorama opgesteld worden in het gebouw van de Tweede Kamer in Den Haag. Dit deel van het panorama heeft als hoofdthema: de VOC. Eind april 2002 wordt het panorama geplaatst in het Scheepvaartmuseum te Amsterdam. Op Texel zal het panorama een definitieve plaats krijgen in de nabijheid van de vroegere rede. Aldaar zullen in 2003 en 2004 uitbreidingen worden toegevoegd met de thema's: marine, visserij, WIC en Europese handel.


Detail VOC schip Gelderland


Detail Fazant


Detail Swiftsure